HANİ, NEREDE SEYAHAT ÖZGÜRLÜĞÜ Engelliler binsin BİNEBİLİYORSA

Çayırova Kent Konseyi Engelliler Meclisi Yürütme Kurulu’nun eski üyesi; ikisi otizmli üç çocuk annesi Vera Helen Demirgöz; engellilerin şehir içi seyahat özgürlüğüne de fiilen engel olan halleri anlattı

Çayırova Kent Konseyi Engelliler Meclisi Yürütme Kurulu’nun eski üyesi; ikisi otizmli üç çocuk annesi Vera Helen Demirgöz; engellilerin şehir içi seyahat özgürlüğüne de fiilen engel olan halleri anlattı.  Halk otobüslerinin engelliler için hiç elverişli olmadığı kaydeden Vera Helen Demirgöz, “Otobüse binmediğim daha doğrusu binemiyorum ama gözlemliyorum. Bu çocuklar ve refakatçileri Büyükşehir’in bazı otobüsleri hariç otobüslere, toplu taşımaya binemiyorlar. Genel anlamda da, rampalar büyük otobüslerde var ama ben kullanan görmedim” diye konuştu

 

BELEDİYE BANA, ‘OĞLUM BU

 

 

DEVLETİN YÜZ AKI’ DEDİRTMELİ

 

 

 

Ülke geneli alışkanlığımız, konuları ve sorunları, günlere veya haftaya sıkıştırıp bırakmak. O gün veya o hafta, konuştuk ve tükettik. Öğretmenleri 24 Kasım’da, kadınları 8 Mart ve 25 Kasım’da, çevreyi 5 Haziran’da… konuşuruz örneğin. Engellileri 3 Aralık’ta… Halbuki hayat devam ediyor. İkisi engelli üç erkek çocuk annesi Vera Helen Demirgöz ve engelli çocukları için de.

Eşinden ayrıldıktan sonra üç çocuğuna hem annelik hem babalık yapan Demirgöz’ün büyük oğlu Yiğit Ceyhan, 11 yaşında. Asperger otizmli ve Demirgöz, Yiğit’in asperger tanımını, eşinden ayrıldıktan bir süre sonra almış. Asperger otizminin ne olduğunun yanıtını, sosyal medya taramasından aldık:

İsmini Hans Asperger'den alan, otizm spektrum bozukluğunun bir çeşidi olan asperger sendromu, sosyalleşebilme ve etkili iletişim kurabilme yeteneklerini sınırlayan gelişimsel bir bozukluktur. Bu sendroma sahip olan kişiler dar ilgi alanlarına sahip olup, katı rutinler ve sıklıkla tekrarlayan davranışlar sergilerler.

Eğitim gideri ikiye katlandı

Otizmli olan 6 yaşındaki Melikşah, 2022 başına kadar koçluk eğitimi alıyor ve Vera Helen Demirgöz, Melikşah için aylık 8 bin 500 TL eğitim ücreti ödüyordu. O rakam bir kerede neredeyse ikiye katlanıp 16 bin TL olunca, Demirgöz oğlunu o eğitimden geri aldı. Günümüzde ise, aylık 40 bin lira maliyetli bir eğitim. Melikşah, bir devlet okulunun özel sınıf öğrencisi. Devlet tarafından verilen rehabilitasyon eğitimi 8 saatten ibaret ancak Demirgöz’ün aktardığına göre ayda en az 120-140 saat arası eğitim almalı.  

Demirgöz’ün sağlık problemi olmayan ama büyütmekle mükellef olduğu büyük oğlu Yener ise, 15 yaşında.

Vera Helen Demirgöz’ün çabası, engelli çocukları ile sınırlı değil. Tüm engelliler için çaba sarf ediyor. Uzun süre Çayırova Kent Konseyi Engelliler Meclisi’nde yönetimde yer aldı. Yetinmedi, halk oyunları topluluğunda da yer aldı.

 

Meclis’e gönderdiği önerge ret edildi

Akse Mahallesi sakini. Bu dönem muhtar adayı Derya Polat’ın listesinden azalığa aday oldu, merkezinde mahallesinin engellileri var. Aktif siyasete ilk başlarda sıcaktı ancak bir süre önce Gelecek Partisi Çayırova İlçe Başkanı İbrahim Fazlıoğlu’nun danışman ekibine dahil oldu. Engelliler için Gelecek Partisi vasıtasıyla Saadet Partisi Grubu tarafından TBMM’ye verilen, engelliler için standart yaşam talebi içerikli talebi, iktidar tarafından ret edildi.  

Bütün otizmliler Asparger

olsa tadından yenmez

Akse Yaşam Konutları’nda kafe işletirken, pandemi sürecinde dahi işletmeyi açık tuttuğunu, işlerinin de gayet iyi gittiğini kaydeden Demirgöz, “Sonrasında pandemi sona erdi ve diğer işletmeler de açılıp hayat normal akışında seyredince düşüş yaşandı. Ardından fahiş zamlar geldi. Otizmli oğullarımdan birinin aylık eğitim masrafı da ikiye katlandı. Diğer oğlum, asparger otizmli. Bu anlamda, ‘Otizmli mi olsun, asparger otizmli mi olsun?’ diye soracak olsanız, ‘Keşke bütün otizmliler, asparger olsa. Tadından yenmez bir kıvam’ derim diye konuşup ekledi:

Devlet hiçbir giderini karşılamıyor

“Ama tabi ki küçük çocuğum, konuşmuyor. O tanıyı aldıktan sonra hayatım bambaşka bir yöne evrildi. Arkadaşlarım az çok şahitler, bilirler. Kirada oturuyor ve devlet desteğiyle geçinebiliyorum. Kafeyi işletirken, oğlumun eğitim gideri için 8 bin 500 TL harcıyordum. 16 bin liraya yükselince, bırakmak zorunda kaldım. Çünkü aylık gelirim, 15 bin lira!

Devlet oğlumun eğitimin giderinin hiçbir tutarını karşılamıyor.”

Demirgöz, oğlunun devletten aldığı eğitimi ve olması gerekeni ise şöyle izah etti: “Çocuğum ayda sekiz saat eğitim görüyor. Bu çocukların haftada 25-45 saat arası eğitim alması gerekiyor. Girdiğim bütün toplantılarda görüştüğüm siyasetçilerin bu konuda hiç bilgisi yok. Dünya standartlarında bir derece var. En iyisi olmaz ama hiç olmazsa haftada 25 saate çıkartılmalı.

Okullarda beden eğitimi öğretmeni yok

Koçluk sistemi yapılsın. Öğlene kadar bilişsel destek olsun, öğleden sonra ise bu çocuklar için beden terbiyesi, göz teması, algı çok önemli. Ve bu sporla sağlanabilecek bir şey. Ama devlete bağlı özel eğitim kurumlarında beden eğitimi ve spor öğretmeni yok mesela, atamıyorlar.

Dil terapisi  yok denecek kadar az sayıda. Zaten ilahi bir eğitim alıyor dil terapistleri ve mezun bulunmuyor. Sayıları, yok denecek kadar az.

Sosyal yardımlarla ilgili devlet de bir şey yapmalı. Eşimden 2019’da ayrıldım ve çocuklarımla birlikte, yalnızım. Ondan sonra tanı aldım zaten. Aynı dili konuşmadığımız bir babamız vardı, gördüğümü o görmüyordu.”

O meblağ onurumu zedeliyor

“Ya devlet desteği?” diye sorduk Demirgöz’e, bir dokunduk bin ah işittik:  “Devlet bakım parası altında onurumu zedeleyen bir meblağ veriyor. Görüştüğüm siyasilere, bu rakamın değişmesi gerektiğine dair dosya verdim. Ben görüştüğüm her siyasetçiye dosya veriyorum. Ama dinleniyor mu, dinlenmiyor mu; dosyam arabanın arka koltuğunda bir yere atılıyor mu, atılmıyor mu bilmiyorum. Sadece Gelecek Partisi dediklerimi yaparak bir öneri sundu. O da Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde ret edildi.

Devlet size küçük bir bütçe veriyor. Aylık 120 saat eğitim alması gereken çocuğa ayda 8 saat gibi komik bir rehabilitasyon desteği veriyor ve, ‘Ben devlet olarak görevimi yaptım. Bakım paranı, engelli ya da engelli yakını maaşını veriyorum. Sekiz saatte eğitim veriyorum. Sonra, başının çaresine bak’ diyor.”

 

Bu çocukların özlük hakları olmalı

Demirgöz, yerel seçim sürecinde belediyeden, belediyenin müstakbel yönetiminden beklentilerini ise şöyle izah etti: “Belediyelerin de mutlaka bilen kişileri vardır. Engelli meclisindeki doneleri veya engelli ailelerinin isteklerini toplasınlar. Bizim özlük haklarımız yok, bu çocukların özlük hakları olmalı. Doğduğundan ya da tanı aldığından itibaren bu çocuk benim ama ben bu çocuğun sadece emanetçisiyim. Bu devletin yüz akıdır diyebilmeli bir anne. Belediye önce bunu yapabilir. Belediye bizler için var. Sadece engelliler için değil, herkes için var. Hepimizin sıkıntısı için var. Doğumdan ölüme; 18 yaşına kadar eğitim verip eğitim aldırıyorlar. Sonrasında bu çocukların hayatı bitiyor.”

  --

OTİSTİK ÇOCUKLA GÖZ

TEMASI ÜTOPYA GİBİ

 

Vera Helen Büyükgöz, Engelliler Meclisi sürecine ilişkin ise şunları kaydetti: “Çayırova Belediyesi’nin önceden duyarlı olduğunu söylüyordum ama biz bir şeyler yaptık. Çayırova Kent Konseyi Engelliler Meclisi olarak biz bir hareket başlattık.

Çayırova Belediyesi Sosyal İşler Koordinatörü Tuncay Bey ile 2020’de tanıştık.

Tuncay Bey beni AK Parti Çayırova İlçe Kadın Kolları’na, belediyeye, birçok yere istemişti. Ama ben belediyeye bağlı diye istemedim. Siyasetin içinde, yakın olmak istemedim. Zaten çok tazeydi yaram.

Tuncay Bey beni 1.5 sene önce Kent Konseyi Engelliler Meclisi Başkanı Fikret Torun’a yönlendirdi ve meclise girdim. 25 erkekten oluşan bir yapılanma idi. Gittim, derdimi anlattım ve orası için biçilmiş kaftandım. 2014’ten beri içinde olduğum bu durumun ne kadar ağır ve vahim; tuttuğum nabızla herkesin bu anlamda ne kadar sıkıntılı olduğunu onlara gösterdim.      

Toplumun nabzını tuttuk

Meclisteki ekip arkadaşlarımın çoğu engelli ve engelli ailesi değil. Ama canla başla toplumun nabzını tuttuk. O insanların kalplerine, çocuklarına dokunduk, engelli çocuklarla göz teması kurduk. Özellikle otistik çocuklara yaklaşabilmek, bir saniyeden fazla göz teması kurabilmek, ütopya bir şey. Ama bir sene önce benle fotoğraf çektiren çocuk, bir sene sonra sarılabiliyor. Beni unutmuyor. O kalabalığa benimle girip, o sese rağmen o sıkıntısını tolöre edebiliyor. Biz birbirimize bu kadar dokunduk, yakındık. Canla başla yaptığımız bir uğraştı. Ben onlara öğrettim. Onlar da benim daha çok insana dokunmama sebep oldular.”

 

**

 

OĞLUMUN MU BENİM Mİ

ENGELLERİMİZ ÇÖZÜLMELİ

 

 

Çayırova’da kategorileri bilinmemekle birlikte 6 bin engelli olduğunu belirten Demirgöz, “Engel, engeldir hâlbuki” deyip şöyle devam etti:  

“Bir de şöyle görüyorum bazen: Herkes, bir şey yapmak istediklerimiz, yaptıklarımız ya da hareketlerimiz doğrultusunda biz engelleniyoruz zaten. Esas engellenenler mi sorunlu bu dünyada yoksa Allah tarafından, yaradılış tarafından engelli olanlar mı? Ben de engelleniyorum. Toplum tarafından engelleniyorum. Birçok prosedür, otorite tarafından engelleniyorum. Şimdi oğlumun engellerinin mi, benim engellerim mi daha çabuk çözülmesi gerekir.

Daha çocukken aykırıydım

Ailede başladım engellerle. Çok aykırı yapıya sahibim. Anadolu kültürüne göre bakmayan bir çocuktum, daha çocukken aykırıydım zaten. Ben her bireyin, her canlının yaşam hakkının kutsal olduğunu savunan biriyim. İnsan, insanca ve dilediği gibi yaşamalı. İyi insan olmak ile insan olmak arasında çok fark var. İyi insan olmak kendi çeperiniz içinde kimseye rahatsızlık vermeden, sorumlu olduğunuz olmadığınız kimsenin hakkına tecavüz etmeden, gasp etmeden yaşamaktır ve yaptığınız eylem kötü de olsa sadece sizi bağlıyorsa, iyi insansınız demektir.

Şeyh Edebâlinin bir sözü var, ‘İnsan’a rast gelesin’ der, insan’a rast gelelim.”

 

 **

 İSTİFA SONRASI İLK ZİYARETİ

GLUTENSİZ YAŞAM DERNEĞİ’NE

 

Vera Helen Demirgöz, Çayırova Kent Konseyi Engelliler Meclisi Yürütme Kurulu’ndan, Akse Mahallesi’nde muhtar adayı Derya Polat’ın listesinden birinci sıra aza adayı olunca, istifasını verdi. Aza seçilir seçilmez fark etmeksizin, meclise yine geri dönüş yapabilecek. Öte yandan Engelliler Meclisi Yürütme Kurulu’nda Başkan Fikret Torun, AKP’den Çayırova Belediye Meclis Üyeliği’ne aday adaylığından ötürü istifasını verdi. Atatürk Mahallesi Muhtarlığı’na aday olan Başkan Yardımcısı Hakan Tuncel ile listesinden azalığa aday olan yürütme kurulu üyeleri Ayhan Yılmaz ve Ahmet Tuncel da istifasını veren diğer meclis üyeleri oldu.

Bir süre önce Gelecek Partisi Çayırova İlçe Başkanı İbrahim Fazlıoğlu’nun danışman ekibine dahil olan Vera Helen Demirgöz; Emine Akbulut Otlu başkanlığındaki Çayırova Glutensiz Yaşam Derneği’ni Fazlıoğlu, , Gelecek Partisi Çayırova İlçe Başkanvekili Edanur Tarakçı ve Gençlik Kolları Başkanı Faruk Kahya ile ziyaret etti.