1970’LERDE “ALPAGUT OLAYI”NI DA OYNADI Tiyatro hayatı öğretti. Farklılıklarımızı eritti

1970’lerde Gebze Gençlik ve Kalkınma Derneği çatısındaki tiyatroda “Alpagut Olayı” dahil çok sayıda oyunda rol üstlenen Ertuğrul Sevimbike, “Tiyatro hayatı, arkadaşlığı, dostluğu öğretti. Farklılıklarımızı aynı potada eritti” dedi

Gebze’de kültür ve sanata öncülük eden Bilimsel ve Kültürel Araştırmalar Yayıncılık ve Üretim Kooperatifi – BİLKAR’da  “Gebze’de  tiyatronun yakın tarihi” konulu söyleşi gerçekleştirildi. Gebze’de 1970-80 yıllarında kurulan tiyatro topluluklarının tanıklarından Ertuğrul Sevimbike ve 30 yılı aşkın bir süredir tiyatronun içinde oyuncu, yazar, yönetmen olarak yer alan BİLKAR Tiyatro Toplulukları Genel Sanat Yönetmeni Abbas Kırçıl’ın konuştuğu söyleşiye Gebze’deki tiyatro gurubunun temsilcileri ve sanatseverler katıldı.

 GEBZE’NİN SANAT ENVANTERİNİ ÇIKARTACAĞIZ

 

Açılış konuşmasını BİLKAR Başkanı Serdar Dikkatli’nin yaptığı etkinlikte ilk sözü alan BİLKAR Tiyatro Toplulukları Genel Sanat Yönetmeni Abbas Kırçıl, bu söyleşinin amacının Gebze’nin sanat envanterini çıkarmak olduğunu belirtti. Ayrıca bu ve buna benzer söyleşilerin devamının geleceğini dile getiren Kırçıl, bu söyleşinin konusunu kapsayan bir kitap çalışmasının da olduğunu belirtti.

 1958’den beri Gebze’de yaşayan Ertuğrul Sevimbike, tiyatro sevdasının 1970’de Gebze Lisesi öğrencisiyken Moliere’in ‘Hastalık Hastası’ oyununu oynamakla başladığını belirtti. Bu oyunla birlikte hem kendinde, hem de arkadaşlarında bir değişim olduğunu dile getiren Sevimbike, 1971’de Gebze Gençlik ve Kalkınma Derneği’nde tiyatro faaliyetlerine devam ettiğini söyledi. 

 Ertuğrul Sevimbike 1973’de Çayırova Ziraat Okulu’nda ‘Hababam Sınıfı’nı sahnelediklerinde daha farklı bir yapıya girdiklerini dile getirdi. İlk defa bu oyunda sosyal sınıf kavramının nereye kadar vardığını gördüklerini belirten Sevimbike, “Tiyatro oyunları bize hayatı öğretti” dedi.

O dönemin koşullarının toplumdaki yansımalarını iyi okuyan Sevimbike, “Dayanışma nedir; dostluk, arkadaşlık nedir?” gibi soruları yaşayarak gördüklerini belirtirken ayrıca farklı siyasal düşüncede olmalarına rağmen, tiyatronun gücüyle tüm bu farklılıklarıyla birlikte aynı potada eridiklerini dile getirdi.

Sahnelenen birkaç oyundan sonra hevesin ötesine geçen bir yolculuğun içinde olduğunu söyleyen Sevimbike, oyunlarını profesyonel bir destek almadan, kolektif bir biçimde sahneye koyduklarını belirtti. Yıllar ilerledikçe şekillenen siyasal düşüncesiyle birlikte hayata daha gerçekçi bir gözle baktığını belirten Sevimbike, işçi ve emekçi sınıfların mücadelesinde yer aldığını kaydetti.

 ALPAGUT OLAYINI GEBZE’DE DE SAHNELEDİLER

 

Türkiye’deki ilk özyönetim denemesi olan Alpagut olayı, Çorum’un Dodurga ilçesine bağlı bir köyünün ismidir. Bu isimdeki Devlete ait kömür işletmesinde çalışan işçilerin, çeşitli bahanelerle ödenmeyen ücretlerine karşılık işçilerin maden ocağının yönetimini ele geçirmesi olayıdır. 35 günlük bir direnişi kapsayan bu olay Haşmet Zeybek tarafından sahneye uyarlanmıştır.

 İlk defa 1971 senesinde Dostlar Tiyatrosu tarafından oynanan “Alpagut Olayı” oyununu kendilerinin de sahneye taşıdığını belirten Sevimbike, işçi hareketinin önemli bir olayını sahneledikleri o zamanı anlatırken de hala aynı heyecanı taşıdığını söyledi. 

 Epik tiyatro türünde olan ‘’Bu oyun oynanmamalı’’ oyununu sahneye koyarlarken, kadın oyuncu bulmanın zorluğuna değinen Sevimbike, tiyatro sanatının sahne ve sahne dışındaki inceliklerinden bahsederken en çok şaşırdığı olayın “403. Kilometre” oyunundan sonra aldıkları yoğun ilgi ve tezahüratın olduğunu söyledi.

 KADIN SAYISININ AZ OLMASINA DİKKAT EDERDİK

 Geçmişte Gebze Gençliği olarak tüm arkadaşlarının görev üstlendiğini kaydeden Sevimbike, “Hepimiz görevler üstlenirdik. Gönüllülük esasıyla yürüttüğümüz çalışmalarda hiç kimse provayı aksatmaz, çalışmalar düzenli şekilde yürürdü” dedi. Oyunlarını Gebze’deki sinema salonlarında sahnelediklerini kaydeden Sevimbike, “O dönem kadın oyuncu bulmak zordu. Oyun seçerken kadın sayısının az olmasına dikkat ederdik” dedi.

 Söyleşinin ilerleyen bölümlerinde sahne aldıkları döneme ait fotoğrafların gösterimi gerçekleştirildi. Gelen sorulara içtenlikle yanıtlar veren Sevimbike, ayrıca Gebze’nin eski ve yeni kültürel farklılıklarına da değindi.

 Söyleşiye Tiyatro Roza’nın kurucusu Bayram Gündoğdu, Armada Tiyatro’nun kurucusu Cenk Gür, 1970’lerde Ertuğrul Sevimbike ile oyunlarda aynı sahneyi paylaşan İbrahim Selçuk ve Adnan Üner ile Adnan Üner’in eşi Nurhan Banu Üner, 1990’larda faaliyet gösteren Gebze Sanat Tiyatrosu’nun kurucusu Caner Pesen, Gebze ve Sarkuysan Lisesi Mezunları Derneği – GESLİMED Başkanı Cüneyt Tüfekçioğlu, kültür sanat ve edebiyat ağırlıklı www.besincisanat.com’un sahibi Enver Karahan, Tüm Emeklilerin Sendikası Gebze Şube Yönetim Kurulu Üyesi Fikri Dereli ile birlikte BİLKAR yönetici, üye ve tiyatro topluluğu oyuncuları katıldı.

Öte yandan Tiyatro Ada ve Fikir Sanat Tiyatrosu'nun da davetli olduğu etkinliğe, aynı güne denk gelen sahne performansları nedeniyle katılamadığı öğrenildi. 

 Söyleşi, günün anısına çekilen fotoğrafla sona erdi.

 Kaynak: www.besincisanat.com